Програма на економски реформи
Home Програма на економски реформи

Програма на економски реформи

Документот Програмата за економски реформи 2021 – 2023 може да го преземете од следниот линк

Како поддршка за подобрување на економското управување Европската Унија (ЕУ) во Стратегијата за проширување од октомври 2013 година воведе нов пристап наречен Поедноставен европски семестар, при што земјите од Западен Балкан и Турција од октомври 2014 година се поканети од Европската Комисија (ЕК) да ги подобрат економските политики и да го зајакнат економското управување, преку подготовка на програми на економски реформи – ПЕР.

Република Северна Македонија учествува во тој процес со кој се врши претпристапното усогласување на економските политики со Европската Унија и секоја година подготвува ПЕР која содржи макроекономски и фискални политики и индикатори, како и структурни реформи и мерки за подобрување на конкурентноста на земјата и намалување на невработеноста. Подготовката на ПЕР на ниво на Влада е координирана од страна на Министерството за финансии, а се доставува до ЕК по нејзино усвојување од страна на Владата на Република Северна Македонија, најдоцна до 31 јануари.

По доставување на ПЕР до ЕК, истата се оценува преку оценски мисии во земјата од страна на ЕК, Европската Централна Банка и Еуростат. Потоа започнува дијалог во рамките на Советот на ЕУ. Прво се одвива дискусија на техничко ниво во рамки на помошните тела на Советот како подготовка за дијалог во рамки на Советот на ЕУ претставен од таканареченото „трио“, односно тековното и двете последователни претседателства, со министрите за финансии и гувернерите на централните банки од земјите – кандидати за членство од Западен Балкан и Турција. Процесот завршува со донесување заеднички заклучоци врз основа на оценката на ПЕР и се даваат препораки за подобрување на макроекономската политика на земјата, управувањето со јавните финансии и квалитетот на структурните реформи (т.н. “Policy guidance” – „Насоки за политиките“). Земјите кандидати при подготовка на наредната ПЕР се должни да известат за степенот на спроведување на препораките во минатата година, а во насока на исполнување на првиот економски критериум за пристап во ЕУ – постоење на функционална пазарна економија.

Програмата за економски реформи 2021 – 2023 е усвоена од страна на Владата на Република Северна Македонија на 26 јануари 2021 година, а официјално е доставена до Европската Унија на 29 јануари 2021 година.

Самата подготовка на ПЕР како кохерентен стратешки документ и нејзиното навремено доставување до ЕК, претставува потврда за капацитетот на администрацијата на земјата, од аспект на координација на економските политики и ефикасност во работата. ПЕР е заеднички резултат на повеќе институции, а целокупната подготовка се координира од страна на Министерството за финансии.

ПЕР е комплексен документ кој се изработува согласно Водичот на Европската Комисија за подготовка на ПЕР од јуни 2020 година и Водич за трошоците од март 2019 година. При избор на клучните секторски структурни реформи, институциите ги имаат предвид предизвиците и проблемите во соодветните области, кои влијаат врз зголемување на конкурентноста и економскиот раст на земјата, како и на создавањето на работни места. При подготовка на ПЕР 2021-2023 земени се предвид повеќе стратешки и други документи:

​

Резиме на реформските мерки во ПЕР 2021-2023

Реформи на пазарот на енергија и транспорт
Мерка 1: Зголемување на конкуренцијата на пазарот на електрична енергија
Мерка 2: Промоција на обновливи извори на енергија
Мерка 3: Подобрување на енергетската ефикасност
Мерка 4: Имплементација на Интелигентен транспортен систем (ИТС) долж Коридорот 10

Развој на земјоделскиот сектор
Мерка 5: Подобрување на системите за наводнување
Мерка 6: Консолидација и дефрагментација на земјоделско земјиште
Мерка 7: Земјоделски задруги
Мерка 8: (Ре)конструкција на полски патишта

Развој на секторот индустрија
/

Развој на секторот услуги
/

Деловно окружување и намалување на неформалната економија
Мерка 9: Електронски пазар на јавни набавки од мала вредност
Мерка 10: Рационализирање на употребата на парафискалните давачки

Оваа мерка е поврзана со петтиот заклучок донесен во рамки на Економско – финансискиот дијалог во мај 2020 година „Да се воспостави регистар на парафискални давачки за рационализирање на нивната употреба и понатамошно намалување на административниот и регулаторниот товар врз компаниите“.

Мерка 11: Поддршка на новоосновани компании и МСП во најмалку развиени региони насочена кон раст, производство на додадена вредност и создавање на локална економија и услови за живот

Оваа мерка е поврзана со петтиот заклучок донесен во рамки на Економско – финансискиот дијалог во мај 2020 година, согласно кој потребно е да се предвидат активности поврзани со „пристап до финансии, поддршка на МСП“.
Мерка 12: Воведување механизми за формализирање на неформалната работа во сектори со најголема веројатност дека постои непријавена работа

Оваа мерка е поврзана со петтиот заклучок донесен во рамки на Економско – финансискиот дијалог во мај 2020 година „Да се прошири опфатот на социјалната заштита и да се обезбедат стимуланси за деловните субјекти и вработените во неформалниот сектор да се регистрираат и да се олесни нивната транзиција кон формалната економија“.

Истражување, развој и иновации и дигитална трансформација
Мерка 13: Подобрување на соработката помеѓу академската заедница и индустријата
Мерка 14: Проширување на опсегот на дигиталните услуги достапни на Националниот портал за е-услуги

Оваа мерка е поврзана со четвртиот заклучок донесен во рамки на Економско – финансискиот дијалог во мај 2020 година „Да се преземат потребните активности за да се обезбеди лесен пристап до дигиталните јавни услуги за граѓаните и бизнисите“.

Реформи за економска интеграција
Мерка 15: Олеснување на трговијата
Мерка 16: Олеснување на прекуграничното преминување помеѓу Северна Македонија и Србија
Мерка 17: Зајакнување на внатрешниот пазар во Република Северна Македонија

Образование и вештини
Мерка 18: Понатамошен развој на системот на квалификации

Вработеност и пазар на труд
/

Социјална заштита и инклузија, вклучувајќи и здравствена заштита
Мерка 19: Зајакнување на системот за социјална инклузија на ранливи категории на лица

Оваа мерка е поврзана со петтиот заклучок донесен во рамки на Економско – финансискиот дијалог во мај 2020 година „Да се прошири опфатот на социјалната заштита и да се обезбедат стимуланси за деловните субјекти и вработените во неформалниот сектор да се регистрираат и да се олесни нивната транзиција кон формалната економија“ и шестиот заклучок „Да се зајакне капацитетот и соработката помеѓу Агенцијата за вработување и Центрите за социјална работа со цел да се обезбедат интегрирани услуги и мерки за вклучување во пазарот на труд, вклучително и обуки за надградување на вештините и стекнување на нови вештини“.
Мерка 20: Подобрување на квалитетот на примарната здравствена заштита (ПЗЗ)

Оваа мерка е поврзана со шестиот заклучок донесен во рамки на Економско – финансискиот дијалог во мај 2020 година „Да се обезбеди соодветно и одржливо финансирање за зајакнување на здравствениот сектор, со цел подобрување на пристапот кон квалитетно јавно здравје за сите граѓани.“

Повеќе информации за Европскиот семестар и Економско управување од аспект на исполнување на Копенхагенските критериуми има на следниве веб страници:

https://ec.europa.eu/info/business-economy-euro/economic-and-fiscal-policy-coordination/eu-economic-governance-monitoring-prevention-correction/european-semester_en и https://ec.europa.eu/neighbourhood-enlargement/policy/policy-highlights/economic-governance_en

На страната на Министерството за финансии може да ги преземете сите досегашни програми на економски реформи и претпристапни економски програми

Оваа вест е достапна и на: English

Comments are closed.

Close Search Window
↑